En Basit Şekliyle BIM Nedir, Ne Değildir?
Neden Projeleri Kağıtların Üzerinde Elle Çizerken Dijitalleştirdik?
Klasik bir soruyla ya da söylemle başlayalım BIM Yazılımı Nedir? 🙂 BIM bir yazılım değildir. Bir süreçtir, bir metadolojidir. Kavramı biraz açacak olursak projelerimizi dijitalleştirdiğimiz sürece bir geçiş yapmamız gerekir. Eskiden projeler aydınger tarzı kağıtlara elle çizilirdi, her yanlışta ise proje tekrar elle çizilirdi. BIM Mimari projedeki revize sırasıyla Statik başta olmak üzere tüm disiplinlerin projeyi elleriyle tekrar tekrar çizmesine neden olurdu. Sonra projeler aynı ölçekte çizilir elle manuel olarak üst üste konularak çakışma kontrolü yapılırdı. Bu durum inanılmaz bir zaman tasarrufu oluşturduğu için mevcut zaman sıkıntısı problemiyle tüm yazılımlarımız dijitalleşti. Aynı süreçler dijtalleştiği için zaman olarak bir tasarruf sağlandı.
Bu süreç içerisinde hala tasarımlarını dijitalleştirmeyen, elle kağıt üzerinde çizmeye devam eden mimarlar ve mühendisler ise zamanla ya süreçlerini dijitalleştirdiler ya da sistem içinde var olamadılar.
Biz tasarım süreçlerimizi dijtalleştirdik mi diyorsunuz? Yanılıyor olabilirsiniz.
Tasarım üzerinde yapıda kullanılacak tüm veriyi dijitalleştiremiyorsak, yıllar önce uygulanan projeyi aydınger üzerinden çizmekten çok da ötede çalışmıyoruz demektir.
Yazılımları dijitalleştirirken veriyi tasarım üzerinde dijitalleştirmemek yeni problemlerin doğmasına ya da zaten var olan bir problemin daha da ayyuka çıkmasına neden oldu. Projenin tüm paydaşlarının aynı sistem içinde çalışabileceği planlamadan, tasarıma, projlenedirmeye, işletmeye, sürdürülebilirliğe kadar geniş ölçekli yapıya biz BIM adını veriyoruz.
Hemen bir kısa örnekle durumu biraz daha somutlayalım:
Diyelim bir metro projemiz var, metro projelerinde zemin tipine göre uygulama anlık değişiyor.
İki seçenek sunuyorum hangisini seçersiniz?
1. Yapılan sondaj sonrasında elde ettiğimiz bulguların dijitalleştirilmesiyle “anlık” değişen uygulama ile “tüm projeler” yine “anlık” olarak değişmiştir. Bunun üzerine ilave bir değişiklik yapmadan ilgili değişikliklerden etkilenin diğer disiplinlerin projeleri de “anlık” olarak değişmiştir. Hatta bu anlık değişikliğin kaynağı, değişikliği sonuçları ve etkileri de proje dosyalarına “anlık” olarak işlenmiştir.
2. Yapılan sondaj sonrasında elde ettiğimiz bulguların proje hesaplarının yapılması sonrasında, tasarım projesi değiştikten sonra tüm proje ve hesaplar değişmiştir. Onun için önce tüm hesaplar tekrar yapılır. Yapılan yeni hesaplar ilgili diğer disiplinlere iletildikten sonra ve alınan yeni veriler uygulamaya geçirildikten sonra olası çakışmalar sonrası proje tekrar hesaplanmadığı varsayıldığında ve ancak projelerin %99’unda göremeyeceğimiz proje ile uygulamanın yüzde yüz aynı olduğunu gördükten sonra işlem tamamlanmış olur. Peki proje üzerindeki değişiklikleri, bu değişikliklerin neden olduğu sonuçları görmek için ne yapmamız gerekiyor? Tekrar ayrıca hesaplamamız gerekiyor.
Bu üç boyutlu model, planlama, tasarım, projelendirilme, yapım ve işletim gibi projenin tüm yaşam döngüsünü içeren süreçlerinde kullanılabilmektedir.